Mọi điều chúng tôi đã nói trong chương này đều nhằm giúp bạn làm việc đó. Ngược lại, sẽ có những chênh lệch giữa hai bản đề cương. Vì thế có thể nói rằng sách mô tả dạy chúng ta một cách cơ bản, còn sách giả tưởng dạy những thứ phát sinh bằng cách tạo ra những kinh nghiệm mà ta có thể học hỏi được.
Với các tác phẩm văn học hư cấu, câu hỏi thứ tư này phải được hiểu theo cách khác. Vì thế, tác phẩm của Commoner dù chủ yếu là lý thuyết nhưng lại có tầm quan trọng vượt lên trên lý thuyết và đi vào thực tế. Tình yêu, tình dục cũng không phải là một kinh nghiệm phổ quát vì một số người chưa bao giờ nếm trải nó, nhưng nó được đại đa số nhân loại trải qua nên không thể coi là kinh nghiệm đặc biệt.
Vì thế mà phần lớn các khoá dạy đọc nhanh tập trung vào cấp độ này. Vì thế, hai ông đã xây dựng một mục lục đầy tính phân tích để báo trước cho người đọc phần trình bày nội dung chi tiết. Quan điểm đó đã được chúng tôi nói đến trong các nguyên tắc đọc.
Câu hỏi cuối cùng (Ý nghĩa của cuốn sách là gì?) là câu hỏi quan trọng nhất trong cấp độ đọc đồng chủ đề. Chúng phải nằm ngoài tầm của bạn. Ví dụ, người ta viết Tiền Hamlet nhưng thật là nực cười.
Những khó khăn khi đọc một cuốn sách hay rất khác với những khó khăn khi đọc một cuốn sách tồi. Mọi cuốn sách hay đều có những vấn đề khó nên cần đọc thật chậm. Chúng tôi xin nêu ra một ví dụ về sự nhầm lẫn khi đọc tên một cuốn sách.
Khi ấy, phải coi câu hỏi đó là chưa có hồi âm. Một quy tắc thường được thể hiện bằng câu mệnh lệnh hơn là câu kể. Giai đoạn sẵn sàng đọc được đánh giá qua các bài kiểm tra, hoặc được giáo viên - những người rất giỏi phát hiện ra khi nào một học sinh sẵn sàng đọc - ước đoán.
Ở một chừng mực nào đó, tình trạng tương tự cũng xảy ra đối với sách triết học. Lịch sử nói về hành động của con người trong quá khứ. Cái khó ở đây là buộc tác giả phải sử dụng ngôn ngữ của bạn hơn là dùng ngôn ngữ của chính tác giả.
Điều này đúng trong khuôn khổ những giới hạn về khả năng mà chúng tôi đã đề cập trước đó. Dĩ nhiên, không phải tất cả các tác phẩm khoa học kinh điển đều sử dụng hay cần phải sử dụng toán học. Lúc đó, bạn sẽ chỉ đọc các từ chứ không tiếp nhận được tri thức.
Các câu trả lời của bạn phải có cơ sở vững chắc với sự hỗ trợ của những lý lẽ, tức là bạn không thể dựa vào sự xác nhận của các chuyên gia như khi đọc sách khoa học. Chúng ta đều phải đối mặt với những thách thức giống khi chúng ta ở trong tình huống như vậy thách thức về việc tìm kiếm cội nguồn trong bản thân mình để sống một cuộc đời tốt đẹp. Một số tác giả khác như Galileo hay Newton, những người sử dụng phương pháp hình học, cũng tiến hành theo cách của Euclid.
Cuốn sách này ghi lại sự biến thể của các vật thể sống qua nhiều thế hệ, và cách thức chúng chuyển sang những họ thực vật và động vật mới; bàn về sự thuần hoá vật nuôi trong nhà cũng như những biến đổi dưới tác động của điều kiện tự nhiên; chỉ ra cách thức đấu tranh sinh tồn và chọn lọc tự nhiên để tạo nên và duy trì sự phân họ động thực vật; đưa ra quan điểm rằng các loài không cố định và luôn biến đổi trong quá trình chuyển tiếp từ trạng thái kém rõ ràng sang trạng thái rõ ràng và ổn định hơn, thông qua một loạt dẫn chứng từ những loài động vật đã tuyệt chủng, từ những so sánh về phôi thai học và giải phẫu học. Khi ấy, phải coi câu hỏi đó là chưa có hồi âm. Trong chương này, chúng tôi sẽ đề cập những vấn đề liên quan đến các cấp độ đọc.