Và một điều luôn đúng là các cuốn sách trong loạt sách đó đều là những cuốn bạn muốn đọc dù bạn đang nghiên cứu về bất cứ lĩnh vực gì. Tất nhiên nếu bạn không biết sử dụng đúng cách thì các manh mối thu được cũng trở nên vô ích. Để tránh sai lầm cho rằng đọc nhiều đồng nghĩa với đọc hiệu quả, chúng ta phải phân biệt các cách học.
Nhưng theo chúng tôi dù người đọc có kinh nghiệm đến đâu cũng rất khó làm được việc này. 000 trang bị cắt xuống còn 900 trang. Bạn không thể tuỳ tiện sắp xếp ý tưởng.
Chúng tôi nhắc đến sai lầm phổ biến này vì rất nhiều người nghĩ họ biết tiêu đề cuốn sách mặc dù thực tế hiếm người thật sự đọc cẩn thận, và suy nghĩ xem tiêu đề sách muốn nói gì. Bước tiếp theo, bạn phải hỏi xem liệu tác giả có sử dụng ngôn ngữ nào đặc biệt không. Tương tự, tác phẩm How We Think (Chúng ta nghĩ như thế nào) của Dewey cũng không phải là một sự phân tích hoàn chỉnh về quá trình suy nghĩ của con người.
Vì thế, thông tin càng cô đọng chúng ta càng cần phải biết đôi chút về phương thức chọn lọc. Nếu đọc xong một cuốn sách lý thuyết, quan điểm của bạn về vấn đề viết trong sách có thay đổi ít nhiều thì bạn buộc phải có những điều chỉnh nhất định về cách nhìn nhận sự việc của mình, nhưng không nhất thiết phải hành động theo sự điều chỉnh đó. Các tác giả của một tác phẩm giả tưởng luôn tạo ra một thế giới giả tưởng nơi các nhân vật sống, chuyển động và thể hiện bản thân họ.
Khi đọc phân tích một tác phẩm riêng lẻ, có hai câu hỏi nữa cần được trả lời là Cuốn sách có đúng không? và Ý nghĩa của nó là gì?. Nếu toàn bộ một cuốn sách là ngữ cảnh cho từng phần của nó, thì những cuốn sách liên quan sẽ mang đến một ngữ cảnh lớn hơn giúp bạn cảm thụ được cuốn sách bạn đang đọc. Hầu hết độc giả thường không chú ý đúng mức đến các từ khó.
Anh đã thuyết phục được tôi rằng những điều này là đúng và những điều kia là có thể. Để nắm được cấu trúc một câu chuyện, bạn phải biết câu chuyện bắt đầu từ đâu, điều gì xảy ra sau đó và kết thúc ở đâu. Đa số các nhà khoa học hiện đại không quan tâm các độc giả không chuyên nghĩ gì nên họ không cố gắng thu hút các độc giả này.
Nhưng thường một lập luận chiếm một vài đoạn văn hoặc nhiều hơn thế. Mỗi cuốn sách là một tác phẩm nghệ thuật nên cũng có tính chỉnh thể, thống nhất. Dù sao chúng ta cũng phải thừa nhận rằng bất cứ chuyện kể lịch sử nào cũng phải được viết từ một góc nhìn nhất định.
Nhưng ngay cả khi độc giả không bị thuyết phục thì ý định và nỗ lực của tác giả cũng cần được trân trọng. Các bất đồng ý kiến có thể được giải quyết bằng cách xoá bỏ hiểu nhầm hoặc sự thiếu hiểu biết. Từ luận điểm trên, chúng tôi muốn bạn ghi nhớ một điều quan trọng nữa là đừng tìm kiếm các thuật ngữ, nhận định hay lý luận trong các tác phẩm văn học giả tưởng.
Đọc lướt là tiến trình khởi đầu giúp bạn phân biệt đâu là vỏ và đâu là nhân. Chúng ta cũng sẽ nhanh chóng nhận ra điều gì là quan trọng trong một loạt các sự kiện. Tuy nhiên, đây đồng thời cũng là điểm bất lợi của văn phong này vì nó không hề mang tính trình bày.
Nhưng những câu hỏi phía trên cũng không thừa vì có rất nhiều yếu tố khoa học xã hội trong các cuốn tiểu thuyết đương đại, và cũng không ít yếu tố hư cấu trong một tác phẩm về xã hội học khiến chúng ta khó có thể phân biệt. Hai cụm từ có thể cùng biểu đạt một ngữ, và một cụm từ có thể đồng thời biểu đạt nhiều thuật ngữ, đúng như cách sử dụng của từ. Tác giả có thể dùng dấu trích dẫn hoặc chữ in nghiêng để đánh dấu các từ đó giúp người đọc dễ phát hiện; hoặc hướng sự chú ý của độc giả vào từ đó bằng cách đề cập các nghĩa khác nhau của từ và chỉ rõ cách dùng trong những tình huống cụ thể; hoặc tác giả có thể nhấn mạnh bằng cách định nghĩa vật được gọi tên bằng từ đó.